tg-me.com/mining_eng/6956
Last Update:
سمت راست نمودار، ترکیب معدنی این سنگ‌ها را نشان می‌دهد که با افزایش میزان اولیوین (Olivine)، پیروکسن (Pyroxene)، آمفیبول (Amphibole)، پلاژیوکلاز (Plagioclase)، کوارتز (Quartz) و بیوتیت (Biotite) بسته به نوع سنگ تغییر می‌کند. اندازه دانه‌ها نشان می‌دهد که سنگ ریزدانه (fine-grained) است (که از سرد شدن سریع تشکیل می‌شود، معمولاً آتشفشانی (volcanic)) یا دانه‌درشت (coarse-grained) است (که از سرد شدن کند تشکیل می‌شود، معمولاً پلاژیوکلاز (plutonic)).
این طبقه‌بندی سنگ‌ها را به چهار گروه اصلی ترکیبی تقسیم می‌کند:
1- فلسیک (Felsic) (رنگ روشن، محتوای سیلیس بالا)
- ریزدانه (fine-grained): ریولیت (Rhyolite)
- دانه‌درشت (coarse-grained): گرانیت (Granite)
این سنگ‌ها معمولاً حاوی مقادیر بالای سیلیس (Silica) و نسبتاً کم از سایر مواد معدنی مانند آهن (Iron) و منیزیم (Magnesium) هستند. گرانیت (Granite) و ریولیت (Rhyolite) از مهم‌ترین سنگ‌های آذرین فلسیک هستند که در سازه‌های ساختمانی و پروژه‌های بزرگ ساختمانی کاربرد دارند.
2- متوسط (Intermediate) (بین فلسیک و مافیک)
- ریزدانه (fine-grained): آندزیت (Andesite)
- دانه‌درشت (coarse-grained): دیوریت (Diorite)
این گروه از سنگ‌ها ترکیبی از سیلیس (Silica) و مواد معدنی دیگر دارند و معمولاً در مناطق مرزی بین گرانیت (Granite) و بازالت (Basalt) یافت می‌شوند. دیوریت (Diorite) و آندزیت (Andesite) در فرآیندهای ساخت‌وساز و استخراج معادن استفاده می‌شوند.
3- مافیک (Mafic) (رنگ تیره، غنی از منیزیم و آهن)
- ریزدانه (fine-grained): بازالت (Basalt)
- دانه‌درشت (coarse-grained): گابرو (Gabbro)
این سنگ‌ها عموماً حاوی مقادیر زیادی منیزیم (Magnesium) و آهن (Iron) و سیلیس (Silica) کمتری هستند. بازالت (Basalt) و گابرو (Gabbro) از سنگ‌های مهم در صنایع ساخت‌وساز و مهندسی معادن هستند.
4- اولترامافیک (Ultramafic) (غنی از منیزیم و آهن، بسیار کم سیلیس)
- ریزدانه (fine-grained): کوماتیت (Komatiite) (که به آن پیکریت (Picrite) نیز گفته می‌شود)
- دانه‌درشت (coarse-grained): پریدوتیت (Peridotite)
این سنگ‌ها بیشتر در مناطق عمیق‌تر زمین مانند مگماهای پشتیبانی (mantle) و چشمه‌های حرارتی یافت می‌شوند. پریدوتیت (Peridotite) به عنوان یک سنگ مهم در استخراج منابع معدنی، به ویژه در معادن الماس (Diamond) و پلاتین (Platinum)، اهمیت دارد.
این طبقه‌بندی کمک می‌کند تا زمین‌شناسان و مهندسان معدن بتوانند به‌طور دقیق‌تری سنگ‌های آذرین (Igneous Rocks) را شناسایی کرده و در طراحی معادن و پروژه‌های مختلف زمین‌شناسی از آن استفاده کنند. شناخت نوع و ویژگی‌های سنگ‌ها به‌ویژه از نظر ترکیب معدنی (mineral composition) و اندازه دانه‌ها (grain size) می‌تواند در تصمیم‌گیری‌های مربوط به استخراج منابع معدنی (mineral extraction)، بهینه‌سازی فرآیندهای معدن‌کاری (mining processes) و پیش‌بینی رفتار سنگ‌ها در شرایط مختلف عملیاتی (operational conditions) مؤثر باشد.
